فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تغييرات مكاني تركيبات نفتي سبك (LNAPL)، در آبخوان گسترده شهر صنعتي ري (جنوب تهران)
حمید رضا ناصریدر گستره شهر صنعتي ري واقع در جنوب تهران، فعاليت هاي نفتي زمينه ساز آلودگي آبخوان شده است، به نحوي كه ضخامت تركيبات نفتي سبك (LNAPL) بر سطح آب زيرزميني در برخي بخش ها به بيش از 20 متر مي رسد. در اين راستا، تعيين تغييرات مكاني ضخامت، چگالي و ويسكوزيته LNAPL براي شناخت ل چکیده کاملدر گستره شهر صنعتي ري واقع در جنوب تهران، فعاليت هاي نفتي زمينه ساز آلودگي آبخوان شده است، به نحوي كه ضخامت تركيبات نفتي سبك (LNAPL) بر سطح آب زيرزميني در برخي بخش ها به بيش از 20 متر مي رسد. در اين راستا، تعيين تغييرات مكاني ضخامت، چگالي و ويسكوزيته LNAPL براي شناخت لازم از كيفيت مواد نفتي موجود در آبخوان بسيار ضروري است. طبق نتايج اندازه گيري در 10 حلقه از چاه هاي گستره مورد مطالعه، مقدار ضخامت LNAPL در آبخوان مورد مطالعه بين 73/2 تا 305/14 متر، مقدار چگالي نسبي LNAPL بين 78/0 تا 83/0 و مقدار ويسكوزيته بين 60/0 تا 91/1 سانتي استوكس متغير است. بيشترين مقدار ضخامت LNAPL در بخش شرقي و شمال شرقي گستره مورد مطالعه است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تحلیل روند تحقق¬پذیری شهر همیار کودک (CFC) مطالعه موردی: شهر شیراز
حمید شفیع زاده رحيم سرور عبدالرضا فرجي رادمفهوم شهر همیار کودک براساس سیستمی است که در آن به حقوق کودکان توجه می¬شود و سیاست¬ها و قوانین و برنامه¬ها و بودجه را براساس نیازهای کودکان در شهرهای امروزی منعکس می¬کند. طرح مراکز همیار کودک توسط صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) و برنامه اسکان انسانی سازمان ملل متحد (ه چکیده کاملمفهوم شهر همیار کودک براساس سیستمی است که در آن به حقوق کودکان توجه می¬شود و سیاست¬ها و قوانین و برنامه¬ها و بودجه را براساس نیازهای کودکان در شهرهای امروزی منعکس می¬کند. طرح مراکز همیار کودک توسط صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) و برنامه اسکان انسانی سازمان ملل متحد (هابیتت) در سال 1996 تاسیس شد. هدف این طرح، اجرای کنوانسیون حقوق کودک در سطحی بود که در آن بتوان بیشترین تاثیر را بر روی کودکان گذاشت. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف روند تحقق¬پذیری شهر همیار کودک در شهر شیراز انجام پذیرفته است. روش تحقیق این نوشتار، توصیفی ـ تحلیلی به صورت موازی، ﮔﺮدآوري اﻃﻼﻋﺎت و دادهﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺟﺎﻣﻌه آﻣﺎري آن را دو ﮔﺮوه ﻣﺪﻳﺮان ﺷﻬﺮي، ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و ﺧﺒﺮﮔﺎن ﺷﻬﺮي و والدین ساکن شهر شیرازﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ روش همبستگی پیرسون، شیراز در همه مولفه¬های تعریف شده نشان داد هیچ¬یک از گویه¬های مشارکت کودکان، چارچوب قانونی همیار کودک، استراتژی جامع حقوق کودکان در شهر، واحد حقوق کودکان یا مکانیسم¬های هماهنگ، ارزیابی و سنجش تأثیر قوانین بر کودکان، بودجه کودکان، گزارش از وضعیت کودکان شهری، شناخت حقوق کودکان و حمایت مستقل از کودکان دارای میانگین 3 و بالاتر نبوده و این امر نشان می¬دهد، به¬طورنسبی، شهر شیراز از لحاظ اصول شهر همیار کودک در وضعیت مطلوب قرار ندارد. همچنین تحلیل صورت¬گرفته براساس مدل رگرسیون چند متغیره، در شهر شیراز، شاخص شناخت حقوق کودکان به¬عنوان مهمترین و موثرترین متغیر پیش¬بینی¬کننده شهر همیار کودک با ضریب 0.426 در بالاترین رتبه قرار دارد. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - رشد شهري و عوامل محرك آن، مطالعه موردي: كلانشهر تهران
آزادی کاویانی رحمت الله فرهودی آزیتا رجبیفرايند شهرنشيني و رشد شهري در مناطق مختلف جهان نتيجه تعاملات درهم تنيده ميان فاكتورها و عوامل گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، تكنولوژيك، جغرافيايي و فرهنگي جهاني و محلي است. بر اين اساس، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده رشد شهرها اهميتي حياتي براي برنامه ريزي شهري و توسع چکیده کاملفرايند شهرنشيني و رشد شهري در مناطق مختلف جهان نتيجه تعاملات درهم تنيده ميان فاكتورها و عوامل گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، تكنولوژيك، جغرافيايي و فرهنگي جهاني و محلي است. بر اين اساس، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده رشد شهرها اهميتي حياتي براي برنامه ريزي شهري و توسعه پايدار به خصوص در كشورهاي در حال توسعه دارد و به عنوان ابزاري براي پيش بيني روندهاي آينده، كنترل و هدايت رشد شهر، سامان بخشيدن به توسعه آتي شهر و در نهايت، مديريت كارآمد و هدفمند شهرها به كار مي رود. هدف اصلي اين مطالعه، شناسايي عوامل محرك و شكل دهنده بيوفيزيكي و اجتماعي ـ اقتصادي رشد كلانشهر تهران است. براي دستيابي به اين هدف، پنج مرحله اصلي شامل: توليد نقشه هاي كاربري، پوشش اراضي براي بررسي تغييرات فضايي- زماني؛ كاربري، پوشش اراضي در شهر تهران و نواحي پيرامون آن با استفاده از تصاوير ماهواره اي؛ شناسايي عوامل محرك رشد شهري با استفاده از رگرسيون لاجستيك؛ استفاده از رويكرد بوم شناسي عاملي براي بررسي عوامل انساني موثر در سيماي شهر تهران؛ و محاسبه متريك هاي فضايي براي كمي سازي ساختار و ويژگي هاي الگوي سيماي سرزمين در كلانشهر تهران با استفاده از نرم افزار Fragstata و بررسي ارتباط ميان الگوي رشد شهري و نواحي اجتماعي با استفاده از رگرسيون چند متغيره مورد توجه قرار گرفته است. نتايج حاصل نشان مي دهد كه فاصله از راه ها و مراكز تجاري شهر تهران در دوره زماني 1379 تا 1393 مهم ترين عوامل بيوفيزيكي شكل دهنده الگوي رشد كلان شهر تهران بوده و در ميان پنج مولفه اجتماعي- اقتصادي، مولفه تراكم جمعيت و اشتغال داراي بيشترين تاثير بر الگوي رشد شهر كلانشهر تهران مي باشد. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحليل پويايي فقر شهري در كلان شهر تهران 1375 - 90
علی موحد سامان ولی نوریامروزه ضعف مطالعات فقرسنجي و رويكردهاي فرد مبنا در بررسي فقر در شهرها تقريباً بر همگان آشكار شده است. مي توان گفت شناخت و تحليل واقع بينانه فقر در مناطق شهري نيازمند افزودن بُعد مكاني و زماني مسئله است. زماني كه صحبت از فقر به ميان مي آيد، بُعد فضايي يا مكاني آن بايد د چکیده کاملامروزه ضعف مطالعات فقرسنجي و رويكردهاي فرد مبنا در بررسي فقر در شهرها تقريباً بر همگان آشكار شده است. مي توان گفت شناخت و تحليل واقع بينانه فقر در مناطق شهري نيازمند افزودن بُعد مكاني و زماني مسئله است. زماني كه صحبت از فقر به ميان مي آيد، بُعد فضايي يا مكاني آن بايد درنظر گرفته شود. اين مقاله با روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر داده هاي بلوك آماري كلان شهر تهران در سه دوره سرشماري 1375-1385 و 1390 به بررسي تغيير و تحولات فقر و پويايي آن پرداخته تا بتواند الگوي فضايي تحرك فقر در اين كلان شهر را ارائه نمايد. نتايج تحقيق كه با استفاده از آماره موران محلي و خودهمبستگي فضايي به دست آمده، نشان مي دهد كه فقر در كلان شهر تهران طي ادوار موردمطالعه به سمت خوشه اي شدن حركت كرده و از حالت متفرق به وضعيت به هم پيوسته و خوشه اي تغيير شكل داده است كه مقدار آماره موران 31/0 براي سال 1375، 41/0 براي سال 1385 و 78/0 براي سال1390 مي باشد، نيز مويد همين امر است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - تغییرات مکانی ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) در آبخوان گسترة شهر صنعتی ری (جنوب تهران)
حمیدرضا ناصری سارا سعیدی کمال خدایی یاسر نیکپیماندر گستره شهر صنعتی ری واقع در جنوب¬تهران، فعالیتهای نفتی زمینهساز آلودگی آبخوان شده است، بهنحویکه ضخامت ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) بر سطح آب زیرزمینی در برخی بخشها به بیش از 20 متر میرسد. در این راستا، تعیین تغییرات مکانی ضخامت، چگالی و ویسکوزیته LNAPL برای شناخت ل چکیده کاملدر گستره شهر صنعتی ری واقع در جنوب¬تهران، فعالیتهای نفتی زمینهساز آلودگی آبخوان شده است، بهنحویکه ضخامت ترکیبات نفتی سبک (LNAPL) بر سطح آب زیرزمینی در برخی بخشها به بیش از 20 متر میرسد. در این راستا، تعیین تغییرات مکانی ضخامت، چگالی و ویسکوزیته LNAPL برای شناخت لازم از کیفیت مواد نفتی موجود در آبخوان بسیار ضروری است. طبق نتایج اندازهگیری در 10 حلقه از چاههای گستره مورد مطالعه، مقدار ضخامت LNAPL در آبخوان مورد مطالعه بین 73/2 تا 305/14 متر، مقدار چگالی نسبی LNAPL بین 78/0 تا 83/0 و مقدار ویسکوزیته بین 60/0 تا 91/1 سانتیاستوکس متغیر است. بیشترین مقدار ضخامت LNAPL در بخش شرقی و شمال¬شرقی گستره مورد مطالعه است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - مولفههای اثرگذار بر پایداری بافت ناکارآمد شهرخرم آباد در برابر مخاطرات طبیعی
زهره فنی جمیله توکلی نیا حکمت اميري مريم بيرانوندزادهپژوهش حاضر، با هدف بررسی مولفه¬های اثرگذار برمیزان پایداری بافت ناکارآمد شهرخرم¬آباد در برابر مخاطرات طبیعی با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی ـ پیمایشی تدوین شده¬است. در این مقاله، ابتدا مخاطرات تهدیدکننده بافت ناکارآمد شهر خرم¬آباد معرفی شدند. در ادامه به تحل چکیده کاملپژوهش حاضر، با هدف بررسی مولفه¬های اثرگذار برمیزان پایداری بافت ناکارآمد شهرخرم¬آباد در برابر مخاطرات طبیعی با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی ـ پیمایشی تدوین شده¬است. در این مقاله، ابتدا مخاطرات تهدیدکننده بافت ناکارآمد شهر خرم¬آباد معرفی شدند. در ادامه به تحلیل عوامل اثرگذار بر بازآفرینی بافت با استفاده از تکنیک دیماتل پرداخته شد. مهم¬ترین مخاطرات تهدیدکننده بافت سیل و زلزله می¬باشند. پنج عامل اصلی: اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، محیط¬زیستی و کالبدی به¬عنوان عوامل اثرگذار بر بازآفرینی مورد مطالعه قرار گرفتند. با توجه به نتایج این تحقیق، در مقوله بازآفرینی بافت ناکارآمد شهر خرم¬آباد، عواملی چون بهره¬گیری از مشارکت عمومی، توجه به نوع فعالیت اقتصادی ساکنین بافت، ویژگی کیفی ابنیه موجود در بافت، اثرگذاری عوامل غیررسمی مدیریتی بر بافت و ویژگی¬های محیطی می¬بایستی از عمده عوامل اثرگذار بر بازآفرینی پایدار بافت ناکارآمد شهر خرم¬آباد می¬باشند. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - توسعه پایدار شهرهای کوچک از منظر پدافند غیرعامل (نمونه موردی: شهر بوئین¬زهرا)
حسن حسینی اميني احسان گلمهرشهرها به¬عنوان یکی از مهمترین و متراکم¬ترین زیستگاه¬های انسانی اهمیت ویژه¬ای داشته و نیازمند ایمنی و حفاظت¬های فیزیکی از زیرساخت¬ها و نیز پایداری و مقاومت در مقابل بلایای طبیعی و انسانی میباشند. پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در سالهای اخیر مورد توجه برنامه¬ر چکیده کاملشهرها به¬عنوان یکی از مهمترین و متراکم¬ترین زیستگاه¬های انسانی اهمیت ویژه¬ای داشته و نیازمند ایمنی و حفاظت¬های فیزیکی از زیرساخت¬ها و نیز پایداری و مقاومت در مقابل بلایای طبیعی و انسانی میباشند. پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در سالهای اخیر مورد توجه برنامه¬ریزان و طراحان شهرهای ایران قرار گرفته¬است. شهرسازی دارای ابعاد مختلفی است که در صورت توجه به حفاظت و پایداری آن¬ها، در مواقع ضروری و بحرانی شاهد مزایای فراوانی خواهیم بود. این پژوهش سعی دارد که اصول پدافند غیرعامل را در برنامه¬ریزي شـهري بـا تأکید بر کاربري¬هاي تأسیساتی و حیاتی در شهرهای کوچک مقیاس به¬عنوان کاربري¬هاي تهدیدپذیر به¬کار گیرد و فضاهاي شهري را با ارائۀ نقش تدافعی به آنها ایمن نماید. همچنین، چگونگی حفاظت و دفاع از انسان¬ها و مکان¬هاي زندگی آنها را با اعمال ضوابط و ملاحظات پدافند غیرعامل در حال و آینده میسر سازد. به¬علاوه، بسترهایی را براي امنیت و پایداري هرچه بهتر شهر با کم¬ترین خسارات ممکن در زمان تهاجم خارجی و حتّی عملیات تروریستی فراهم نماید. ایران با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک، ژئوراهبردی و جغرافیای خود، یکی از کشورهای پرمخاطره است. در این پژوهش بررسی و تحلیل¬هاي لازم با استفاده از نرم¬افزار GIS در مورد چگونگی پـراکنش و نحوة استقرارکاربريهاي استراتژیک در سطح شهر بوئین-زهرا به¬عنوان یک شهر کوچک مقیاس در مجاورت پایتخت کشور انجام گرفته است و در نهایت، مناطق و محدوده¬هاي مرکزي شهر و حواشی جنوب¬غربی بـا توجه بـه تجمیع کاربري¬هاي خطرزا و تهدیدپذیر، نامناسب و بحرانی تشخیص داده شدند. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - ارزیابی مطالعات ژئوتکنیک در نشست سازهها با تاکید بر ژئومورفولوژی کلانشهر مشهد
عزت اله قنواتی سيد رضا حسين زاده امیر کرم ميترا فرخ زادهپژوهش حاضر، به تاثیر و اهمیت شناخت ژئومورفولوژی شهری در ارتباط با وقوع مخاطره نشست زمین و ریزش دیواره¬های گودبرداری در سازه¬های عمرانی در کلانشهر مشهد می¬پردازد. داده¬ها شامل پارامترهای ژئوتکنیکی و سطح آب زیرزمینی و نقاط نشست و ریزش می¬باشد. ابزار مورد استفاده شامل نقش چکیده کاملپژوهش حاضر، به تاثیر و اهمیت شناخت ژئومورفولوژی شهری در ارتباط با وقوع مخاطره نشست زمین و ریزش دیواره¬های گودبرداری در سازه¬های عمرانی در کلانشهر مشهد می¬پردازد. داده¬ها شامل پارامترهای ژئوتکنیکی و سطح آب زیرزمینی و نقاط نشست و ریزش می¬باشد. ابزار مورد استفاده شامل نقشه¬های 1:25000 و 1:2000 شهری و توپوگرافی مشهد و نیز تصاویر ماهواره-ای (MMS)و (TM) و (+ETM) مربوط به سال¬های 1353و 1359و1390 و عکس¬های هوایی سال 1342 است که با استفاده از نرم¬افزارهای GISو SPSSوExcel وmatlab مدل¬سازی¬های رگرسیون خطی چندمتغیره و شبکه عصبی مصنوعی انجام شد و نقشه پهنه¬بندی خطر نشست در پنج سطح استخراج گردید. نقشه¬ها نشان می¬دهد که بخش مرکزی شهر که از لحاظ ژئومورفولوژیکی منطبق بر دشت آبرفتی است و بخش جنوب¬غربی شهر که از لحاظ ژئومورفولوژیکی لندفرم¬های دشت¬سر و مخروطه¬افکنه و کوهستان و گسل به¬گونه¬ای بسیار پیچیده در کنار یکدیگر قرارگرفته¬اند، بالاترین احتمال وقوع خطر را دارند و بخش شمال¬غرب و غرب مناسب برای توسعه فیزیکی با احتمال خطر بسیار پایین است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بحران¬های ژئوپلیتیک دریای خزر با تأکید بر رقابت ژئواکونومیک کشورهای ساحلی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران
حيدر لطفي حمیدرضا شیبمرقابت ژئواکونومیک کشورهای ساحلی دریای خزر در مواردی مانند رژیم حقوقی این دریا، طرح¬های انتقال انرژی و نیز بهرهبرداری از منابع بستر دریا از جمله بحران¬های ژئوپلیتیکی تأثیرگذار بر امنیت ملی ایران در این منطقه به¬شمار می¬روند. هدف این مقاله تحلیل و بررسی بحران¬های ژئوپلیت چکیده کاملرقابت ژئواکونومیک کشورهای ساحلی دریای خزر در مواردی مانند رژیم حقوقی این دریا، طرح¬های انتقال انرژی و نیز بهرهبرداری از منابع بستر دریا از جمله بحران¬های ژئوپلیتیکی تأثیرگذار بر امنیت ملی ایران در این منطقه به¬شمار می¬روند. هدف این مقاله تحلیل و بررسی بحران¬های ژئوپلیتیکی دریای خزر با تأکید بر رقابت ژئواکونومیک میان کشورهای ساحلی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران است. سؤال اصلی مقاله این است که بحران¬های ژئوپلیتیکی دریای خزر با محوریت رقابت ژئواکونومیک میان کشورهای ساحلی چه تأثیر بر امنیت ملی ایران خواهد داشت؟ یافتههای این مقاله نشان میدهد که این رقابتهای هم زمینهساز ناامنی اقتصادی ایران در حوزه معادلات انرژی است و هم این که ایران را از بازارها و شرکای اقتصادی دائمی و پایدار منطقه محروم میکند و هم این که زمینهساز ناامنی فرهنگی و قومی را در جغرافیای فرهنگی ایران فراهم میکند. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانهای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین بحران¬های ژئوپلیتیکی دریای خزر با تأکید بر رقابت ژئواکونومیک میان کشورهای ساحلی و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران پرداخته شود. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - نقش گردشگری در اشتغال¬زایی مناطق روستایی (مطالعه موردی: شهرستان فیروزکوه)
رضا سير سعید احمدیان حمید جعفری کتایون علیزادهامروزه با توجه به تغییر دیدگاهها به¬مقوله گردشگری به¬خصوص گردشگری روستایی، توجه به ابعاد اقتصادی گردشگری بیش¬ازپیش افزایش پیدا کرده¬است. رشد خودجوش گردشگری در مناطق روستایی، طی سال¬های اخیر، تاثیرات زیادی بر اقتصاد جوامع روستایی داشته است. نوشتار حاضر، به¬دنبال بررسی چکیده کاملامروزه با توجه به تغییر دیدگاهها به¬مقوله گردشگری به¬خصوص گردشگری روستایی، توجه به ابعاد اقتصادی گردشگری بیش¬ازپیش افزایش پیدا کرده¬است. رشد خودجوش گردشگری در مناطق روستایی، طی سال¬های اخیر، تاثیرات زیادی بر اقتصاد جوامع روستایی داشته است. نوشتار حاضر، به¬دنبال بررسی نقش گردشگری در اشتغال روستاهای شهرستان فیروزکوه است. به¬منظور تدقیق مساله مورد پژوهش هشت روستا از روستاهای این شهرستان به¬صورت هدفمند انتخاب شده¬اند. به¬منظور گردآوری اطلاعات از روش¬های اسنادی و میدانی استفاده شد و لذا، پس از تدوین چارچوب نظری پژوهش عملیات میدانی از طریق تکمیل پرسش¬نامه جامعه محلی و کارشناسان انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده¬ها با استفاده از نرم¬افزار SPSS و انجام آزمون t، آزمون لونANOVA و والش به مقایسه متغیرهای پژوهش، در تمامی روستاهای مورد بررسی پرداخته شده است. محاسبه پایایی ابزار اندازه¬گیری از روش آلفای کرونباخ بوده و ضریب پایایی 0.9 به¬دست آمده¬است. روایی پرسشنامه¬ها نیز براساس مطالعات قبلی و نظر کارشناسان موردتایید است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می¬دهد گردشگری در روستاهای جلیزجند، بادرود، خمده و مزداران می¬تواند بر افزایش اشتغال در روستا نقش موثری داشته باشد و در روستاهای هرانده، لزور، طارس و سیمیندشت گردشگری بر افزایش اشتغال نقش موثری نداشته¬است، همچنین بیشترین اشتغالزایی در روستای خمده و کمترین اشتغالزایی مربوط به روستای سیمیندشت می¬باشد، در روستای خمده که بیشترین اشتغالزایی را داشته است، اشتغالزایی در زمینه عرضه و فروش محصولات زراعی و باغی، اجاره منزل، ویلا و یا سوئیت، خدمات¬رسانی به گردشگران، عرضه و فروش محصولات دامی و در نهایت، فروش صنایع دستی بوده است. به¬علاوه بیش از 60 درصد از پاسخ¬دهندگان اظهار داشتند مشاغل ایجاد شده توسط اهالی بومی اداره می-شود. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - اثرات بازارچههای مرزی در بهبود کیفیت محیطی و کالبدی زیستپذیری سکونتگاههای روستایی مورد: دهستانهای خاوومیرآباد و دزلی (استان کردستان)
سعدي محمدي روناک غفاری هیمن هوشنگیزیست¬پذیرکردن نواحی روستایی، علاوه بر اینکه موجب ارتقای کیفیت سطح معیشت روستاییان میشود، بازتاب مثبت و مطلوبی در ارتباط با کشورهای همسایه خواهد داشت. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بازارچه¬های مرزی بر وضعیت زیست¬پذیری فضای محیطی و کالبدی دهستان دزلی و دهست چکیده کاملزیست¬پذیرکردن نواحی روستایی، علاوه بر اینکه موجب ارتقای کیفیت سطح معیشت روستاییان میشود، بازتاب مثبت و مطلوبی در ارتباط با کشورهای همسایه خواهد داشت. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بازارچه¬های مرزی بر وضعیت زیست¬پذیری فضای محیطی و کالبدی دهستان دزلی و دهستان خاومیرآباد در غرب استان کردستان انجام گرفته¬است. روش انجام تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع اسنادی و میدانی مبتنی بر پرسشنامه و مصاحبه انجام گرفته-است. جامعه آماری این پژوهش 4032 خانوار را تشکیل می¬دهد که بر اساس فرمول تصحیح شده کوکران تعداد 260 خانوار به-عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نمونه¬گیری هم به روش نمونه¬گیری طبقه¬ای انجام گرفته و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم¬افزارSPSS انجام گرفته¬است. یافته¬های پژوهش حاکی از آن است که تأسیس بازارچه¬های مرزی بر روی ابعاد محیطی و کالبدی روستاهای مورد مطالعه نسبت به دوره قبل از تاسیس، تاثیر مثبت و معنی¬داری داشته است. همچنین، اثر بازارچه مرزی بر روی شاخص مساکن روستا و ارزش زمین¬های کشاورزی تاثیری بیشتری داشته است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - سنجش کیفیت محیط اجتماعی و فیزیکی محلات مسکونی با رویکرد رضایتمندی سکونتی (مطالعه موردی: شهر رشت)
شمیلا الله یاری اصلی ارده مریم جعفری مهرآبادی اصغر شکرگزارسنجش کیفیت سکونتی به¬عنوان بخش مهمی از کیفیت زندگی، به مثابه ابزاری برای ارزیابی سیاستگذاریها و برنامهریزیهای شهری است تا زمینهای برای اقدامات آینده فراهم آورد. بنابراین این پژوهش بر کیفیت محیط¬اجتماعی و فیزیکی محلات مسکونی شهر رشت متمرکز شده که با استفاده از رویکرد چکیده کاملسنجش کیفیت سکونتی به¬عنوان بخش مهمی از کیفیت زندگی، به مثابه ابزاری برای ارزیابی سیاستگذاریها و برنامهریزیهای شهری است تا زمینهای برای اقدامات آینده فراهم آورد. بنابراین این پژوهش بر کیفیت محیط¬اجتماعی و فیزیکی محلات مسکونی شهر رشت متمرکز شده که با استفاده از رویکرد رضایتمندی سکونتی در قالب تکمیل پرسشنامه میدانی، به¬روش توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی انجام گرفته است. پایایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ سنجیده شده و دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و روشهای آماری همچون تحلیل مسیر و آزمون T تکنمونهای تحلیل شدهاند. براساس نتایج حاصل، در محیط اجتماعی، شاخصهای مسئولیت در قبال سرزندگی محله و اعتماد به کسبه در بهترین شرایط و شاخصهای حقوق کودکان، حقوق حیوانات و تمایل به ماندن در محله در صورت کسب شرایط اقتصادی بهتر، در سطح نامطلوب قرار گرفتهاند و در محیط فیزیکی، شاخصهای نظافت معابر محله و نظافت مردم در محله در مطلوبترین وضعیت و شاخصهای کیفیت مبلمان شهری در محله، وجود درختان و سایه آنها، ایمنی مربوط به تردد اتومبیل، آسفالت و سنگفرش معابر و زیبایی نمای ساختمانها پایینتر از سطح متوسط کیفیت قرار گرفتهاند. به¬طورکلی، ساکنین از محیط اجتماعی راضی اما از محیط فیزیکی ناراضی بودهاند. هم¬چنین در محیط اجتماعی، شاخصهای حقوق کودکان در محله و برآوردن انتظارات توسط محله و در محیط فیزیکی، شاخصهای نظافت مردم در محله و زیبایی نمای ساختمانها بیشترین تأثیر را بر رضایت ساکنین دارند و به¬طورکلی از نظر ساکنین، اهمیت محیط اجتماعی و محیط فیزیکی تقریباً برابر است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - پايش ريزگردها با استفاده از تصاوير چند طيفي ماهواره ماديس در جنوب¬غربي ايران
محمد ابراهیم عفیفیامروزه به¬ همراه پیشرفت¬های صورت¬گرفته در توسعه سنجنده¬های سنجش از دور، موجب توجه ویژه بسیاری از پژوهشگران علوم زمین به این فناوری شده است. از جمله ویژگی¬های داده¬های سنجش از دور می¬توان به مواردی از قبیل برداشت اطلاعات رادیومتریکی و هندسی، دوره زمانی کوتاه اخذ اطلاعات چکیده کاملامروزه به¬ همراه پیشرفت¬های صورت¬گرفته در توسعه سنجنده¬های سنجش از دور، موجب توجه ویژه بسیاری از پژوهشگران علوم زمین به این فناوری شده است. از جمله ویژگی¬های داده¬های سنجش از دور می¬توان به مواردی از قبیل برداشت اطلاعات رادیومتریکی و هندسی، دوره زمانی کوتاه اخذ اطلاعات از منطقه موردنظر، تنوع در سنجنده¬ها به¬منظور دریافت اطلاعات متفاوت و غیره اشاره نمود. در میان کاربردهای گوناگون این داده¬ها، شناسایی و طبقه¬بندی طوفان¬های گردوغبار در دو دهه اخیر، اهمیت قابل¬توجهی دارند. هدف این تحقیق پایش گردوغبار در منطقۀ جنوب¬غربی ایران با استفاده از داده¬های ماهواره مادیس است. در این تحقیق از تصاویر مادیس سال¬های 2010-2015 استفاده شده¬است. باتوجه به مطالعات صورت گرفته مشاهده شده که در این زمینه مدل¬های مختلفی در تحقیقات پیشین ارائه گردیده¬است. در گام اول این تحقیق به ارزیابی عملکرد مدل¬های پایش ریزگردها در منطقۀ جنوب¬غربی ایران پرداخته شده¬است. سپس با بررسی¬های صورت¬گرفته، الگوریتم طبقه¬بندی درخت تصمیم¬گیری انطباقی ارائه شده است. انطباقی¬بودن در این الگوریتم به این معناست که در این روش پارامترها برای طبقه¬بندی هر تصویر با استفاده از ویژگی¬های همان تصویر تعیین شده¬است. پس از آن با استفاده از مدل HYSPLIT به پیش¬بینی خط سیر حرکت گردوغبار پرداخته شده¬است. به منظور بررسی عملکرد روش¬های طبقه¬بندی¬کننده از 8 تصویر مادیس بین سال¬های 2010-2015 استفاده شده است. با بررسی نتایج طبقه¬بندی تصاویر مادیس با استفاده از داده آموزشی AOD مشاهده شده است که از بین روش¬های تحقیقات پیشین الگوریتم طبقه¬بندی¬کننده ماشین بردار پشتیبان در منطقه جنوب¬غربی ایران دارای دقت مناسب¬تری نسبت به سایر روش¬ها است. سپس با استفاده از مدل HYSPLIT خط سیر گردوغبار منطقه جنوب¬غربی ایران نشان¬دهنده منشأ خارجی به عنوان منشأ اصلی این پدیده در ایران است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - نقش آزاد¬راه تهران - شمال بر توسعة سکونتگاههای روستایی
نصرالله فلاح تبارتوسعه پایدار، مؤلفه¬های مختلف: اقتصادی، اجتماعی، توریستی، کالبدی و زیست¬محیطی را دربرمی¬گیرد. یکی از ارکان مهم در این رابطه، تغییر و تحولات کالبدی و کاربردی اراضی و ایجاد بسترهای حمل¬ونقل و تأثیر آن بر سکونتگاههای روستایی است. لذا، بسیاری از نقاط کشورمان به¬خاطر این¬گون چکیده کاملتوسعه پایدار، مؤلفه¬های مختلف: اقتصادی، اجتماعی، توریستی، کالبدی و زیست¬محیطی را دربرمی¬گیرد. یکی از ارکان مهم در این رابطه، تغییر و تحولات کالبدی و کاربردی اراضی و ایجاد بسترهای حمل¬ونقل و تأثیر آن بر سکونتگاههای روستایی است. لذا، بسیاری از نقاط کشورمان به¬خاطر این¬گونه تغییرات، دچار تحولات اقتصادی، اجتماعی و زیست¬محیطی شده¬اند. هدف این تحقیق، بررسی تأثیر ایجاد آزاد راه تهران¬- شمال بر توسعه روستاها و سکونتگاههای مسیر و تعیین و ارایه راهکارهای مناسب در زمینه¬های: زیست¬محیطی، جمعیتی، اکولوژی جانوری، ساختار اجتماعی، صنعتی، خدماتی، مراتع و جنگل¬ها، زمین¬شناسی، کشاورزی، اراضی، دامپروری، گردشگری، ساختار اقتصادی، ترافیکی و حمل¬ونقل و مدیریت، با بهره¬¬گیری از روشAHP می¬باشد. در فرضیه تحقیق مطرح می¬شود که آزادراه تأثیرات مثبتی را بر سکونتگاههای روستایی مسیر عبور می¬گذارد و نیز اثرات و تغییرات زیست¬محیطی را برای ناحیه تحت¬نفوذ ایجاد می¬کند. روش تحقیق حاضر، توصیفی ـ تحلیلی و با هدف کاربردی است و از روش مطالعات میدانی در قالب مشاهده و... استفاده شده است. چنین نتیجه¬گیری می¬شود که بسیاری از روستاهای مسیر که در بن¬بست قرار داشتند و تنها از طریق راه¬های محلی به سایر روستاها، دهستان¬ها، بخش¬ها و شهرها منتهی می¬شدند، پس از احداث آزادراه و سیر تکاملی آن، به شریان اصلی وصل شده و این جریان ضمن این که خود تحولات چشمگیری را در نواحی تحت¬نفوذ به همراه دارد، کمترین آسیب زیست¬محیطی را نیز درپی خواهد داشت. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - عملکرد دهیاران زن در فرآیند توسعه روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان رشت)
زهرا مهربخش عیسی پوررمضاناگر امروزه توسعه روستایی را راهبردی بدانیم که به¬منظور بهبود زندگی اقتصادی، اجتماعی، محیطی و... گروه خاصی از مردم به مرحله اجرا درآمده است؛ در این صورت رابطه معناداری میان شرح وظایف دهیاران و توسعه روستایی قابل مشاهده می¬باشد. این پژوهش بر آن هست تا اهدافی را که توسعه ر چکیده کاملاگر امروزه توسعه روستایی را راهبردی بدانیم که به¬منظور بهبود زندگی اقتصادی، اجتماعی، محیطی و... گروه خاصی از مردم به مرحله اجرا درآمده است؛ در این صورت رابطه معناداری میان شرح وظایف دهیاران و توسعه روستایی قابل مشاهده می¬باشد. این پژوهش بر آن هست تا اهدافی را که توسعه روستایی به¬دنبال آن است در عملکرد دهیاران زن مورد بررسی قرار دهد. در این راستا هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل عملکرد دهیاران زن در مقایسه با عملکرد دهیاران مرد می¬باشد که در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی - اجتماعی و کالبدی در فرآیند توسعه روستاهای مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. نوع تحقیق توصیفی ـ تحلیلی و اطلاعات موردنیاز آن از دو روش اسنادی و پیمایشی به¬دست آمده¬است. جامعه آماری روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت است. برای بررسی عملکرد زنان 12 روستا دربخش مرکزی که دارای دهیار زن بوده¬اند و 12روستا که دارای دهیار مرد بوده¬اند، انتخاب شده و تعداد 370 پرسش¬نامه به روش نمونه¬گیری تصادفی در بین روستاییان توزیع شده است. یافته¬های تحقیق نشان می¬دهد که زنان در بخش¬های مختلف توسعه روستایی دارای عملکرد متفاوتی بوده و بیشترین عملکرد آنها براساس نظرسنجی و آزمون آماری جان فریدمن در عرصه کالبدی – فیزیکی روستا و در زمینه اقتصادی می¬باشد که در مجموع دهیاران زن در بسیاری موارد از مردان پیشی گرفته و میزان رضایت مردم از آنان زیاد است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تبیین مدیریت شهری کارآمد با ارائه الگوی توسعه حرفهای مدیران (مورد مطالعه: شهرداری تهران)
محسن طباطباییبرای تحقق مدیریت شهری کارآمد باید دیدگاه و رویکرد سیستمی و کلینگر به¬عوامل مدیریت شهری و برقراری ارتباط نظامیافته به¬عوامل توسعه شهری داشت که یکی از این عوامل خود مدیران سازمانهای خدمات شهری هستند. توسعه حرفهای مدیران، اقدامی است که عملکرد مدیریت را از طریق افزایش د چکیده کاملبرای تحقق مدیریت شهری کارآمد باید دیدگاه و رویکرد سیستمی و کلینگر به¬عوامل مدیریت شهری و برقراری ارتباط نظامیافته به¬عوامل توسعه شهری داشت که یکی از این عوامل خود مدیران سازمانهای خدمات شهری هستند. توسعه حرفهای مدیران، اقدامی است که عملکرد مدیریت را از طریق افزایش دانش یا مهارتهای مدیر و با تغییر نگرش وی، بهبود میبخشد. در این راستا، پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی، به¬مطالعه عوامل مؤثر بر توسعه حرفهای مدیران شهرداری تهران پرداخته است تا با توسعه مدیران شهری زمینه توسعه پایدار شهری نیز فراهم شود. به¬همین منظور با 23 نفر از مدیران عالی و ارشد شهرداری تهران، مصاحبههای عمیق بهعمل آمد. برای تحلیل دادههای حاصل از مصاحبهها، از تحلیل تفسیری استفاده شد. روایی یافتههای پژوهش از طریق بررسی توسط اعضا (مصاحبهشوندگان) تأیید گردید و برای محاسبه قابلیت اطمینان یا سازگاری کدگذاریهای انجامشده، از روش پایایی بازآزمون و روش پایایی توافق بین دو کدگذار (توافق درون موضوعی) استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبهها نشان داد که توسعه حرفهای مدیران، شامل توسعه در دو بُعد فردی و سازمانی میباشد. در بُعد توسعه فردی، سه سطح توسعه ویژگیهای روانشناختی، توسعه دانش تخصصی و مدیریتی و توسعه اخلاقی مطرح میشود. در بُعد توسعه سازمانی، توسعه ویژگیهای ساختاری و فرایندی سازمان باید صورت گیرد. در حوزه توسعه ویژگیهای روانشناختی عواملی چون تفکر انتقادی، خلاقیت، هوش هیجانی، ریسکپذیری و خودتوسعهای مدیران باید توسعه یابند. در حوزه دانش تخصصی و مدیریتی، نیازهای توسعه حرفهای مدیران شهرداری، شامل تواناییهای استفاده از تکنولوژی، تسلط بر اصول تصمیمگیری و حل مسئله، مدیریت استرس، توانایی تیمسازی، مدیریت تعارضات سازمانی، توانایی ارتباطات اثربخش و اصول و فنون مذاکره است. برای توسعه حرفهای مدیران، توسعه ساختاری سازمانی اعم از توجه به مدیریت استعداد، حمایت سازمانی، مدیریت عملکرد، سازمان یادگیرنده، جو سازمانی، کارراهه شغلی و شبکهسازی و در حوزه توسعه فرایندهای آموزشی سازمان، عواملی چون مربیگری، یادگیری عملی، جانشینپروری و یادگیری سازمانی باید مدنظر قرار گیرند و توسعه یابند. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
17 - موانع پخش راهبردهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ژئوکالچر جهان اسلام (بررسی موردی: عربستان سعودی¬¬)
محسن اسلامی محمدحسین جمشیدی محمد داوندتاریخ معاصر جهان اسلام با خشونت، بی¬ثباتی سیاسی، مداخله قدرت¬های بزرگ¬، حضور نامشروع اسرائیل، سرکوب آزادیخواهی و استقلال¬طلبی مواجه بوده است (مسئله). گذشته از ریشه¬یابی این مهم در خارج از جهان اسلام، قدرتهای منطقه¬ای از جمله عربستان سعودی نقش به¬سزایی در ایجاد و نگه¬دا چکیده کاملتاریخ معاصر جهان اسلام با خشونت، بی¬ثباتی سیاسی، مداخله قدرت¬های بزرگ¬، حضور نامشروع اسرائیل، سرکوب آزادیخواهی و استقلال¬طلبی مواجه بوده است (مسئله). گذشته از ریشه¬یابی این مهم در خارج از جهان اسلام، قدرتهای منطقه¬ای از جمله عربستان سعودی نقش به¬سزایی در ایجاد و نگه¬داشت این وضعیت داشته¬اند که ضرورت بحث و استدلال برای اثبات آن را فراهم می¬سازد (ضرورت). یکی از مصداق¬های این مدعا که مقصود اصلی این پژوهش است؛ تلاش¬های آل¬سعود به¬منظور جلوگیری از پخش راهبردهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در جهت بازسازی نظم موجود در ژئوکالچر جهان اسلام است (هدف). لذا، این سؤال قابل طرح است که محدودیت¬های مزبور چیستند؟ و چرا پادشاهی سعودی مانع از پخش و سرایت راهبردهای فرهنگی ایران در ژئوکالچر دنیای اسلام می¬شود؟ (پرسش) گرچه بسیاری از تحلیلگران در پاسخ به این پرسش اختلاف شیعه و سنی را مطرح می¬نمایند (پیشینه)، نویسنده در پی اثبات این فرضیه است که راهبردهای فرهنگی ایران برخاسته از نقش ام¬القری بودن آن در ژئوکالچر جهان¬اسلام می¬باشد و بر این اساس، تغییر وضعیت موجود در صدر برنامه¬های آن قرار دارد (فرضیه). این مسئله فراتر از پشتبانی از شیعیان و غفلت از اهل تسنن است و مصداق سیاست وحدت جهان اسلام می¬باشد (نوآوری). بنابراین، عربستان سعودی با توسل به انواع سازوکارها از رواج وهابیت گرفته تا ایران¬هراسی و تفرقه بین شیعه و سنی، می¬کوشد مانع از وحدت جهان اسلام و تحقق ام¬القری بودن ایران شود (دستاورد). نوع تحقیق حاضر نظری- کاربردی و شیوه تحلیل اطلاعات، کتابخانه¬ای، اینترنتی و اسنادی است (روش). جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
18 - ارزیابی شاخص¬های رشد هوشمند شهری با استفاده از مدل تحلیل عاملی (مطالعه موردی: منطقه یک شهر شیراز)
محمد رحیمی سمیرا قیاسی سهراب امیریانراهبرد رشد هوشمند از دیدگاه¬های اخیر برنامه¬ریزی شهری در راستای توسعه پایدارشهری است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که پایایی ابزار تحقیق برپایه ضریب آلفای کرونباخ 82/0 به¬دست آمده است. نمونه آماری 321 نفر از شهروندان منطقه یک شی چکیده کاملراهبرد رشد هوشمند از دیدگاه¬های اخیر برنامه¬ریزی شهری در راستای توسعه پایدارشهری است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است که پایایی ابزار تحقیق برپایه ضریب آلفای کرونباخ 82/0 به¬دست آمده است. نمونه آماری 321 نفر از شهروندان منطقه یک شیراز بوده و داده¬های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم¬افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور، تعیین وضعیت شاخص¬های رشد هوشمند در منطقه یک شیراز، از مدل تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج آزمون کرویت بارتلت نشان داد که بین معیارهای رشد هوشمند، در محدوده مورد مطالعه، با sig 000/0 رابطه معناداری وجود داشته، در واقع بین شاخصها همبستگی معنی¬دار وجود دارد. همچنین در معیار فشردگی چهار عامل «تراکم خالص مسکونی» با بار عاملی760/0، «نرخ دسترسی حمل¬ونقل عمومی یا پیاده به محل کار» با بار عاملی 820/0و «استفاده از حمل و نقل عمومی یا پیاده برای دسترسی به مرکز شهر» با بار عاملی 790/0 به عنوان مهمترین عامل¬ها شناسایی شدند. در معیار دسترسی عامل¬های «نرخ آپارتمان نشینی» با بار عاملی 821/0، «سهولت دسترسی به حمل و نقل عمومی» با بار عاملی 570/0، «نرخ استفاده از حمل و نقل عمومی یا پیاده برای دسترسی به مرکز شهر» با بار عاملی 539/0 به عنوان مهمترین عامل¬ها شناسایی و در نهایت در معیار اختلاط کاربری عامل¬های «درصد خانوار در واحد مسکونی»، «نرخ دسترسی پیاده یا عمومی به امکانات تفریحی» و «سهولت دسترسی به حمل و نقل عمومی» به ترتیب به عنوان مهمترین عامل¬ها شناسایی شدند. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
19 - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار محلات شهر اهواز مطالعه موردی: محلات کیانپارس و لشکرآباد
بابک محمدی آوندی آزیتا رجبی ناصر اقبالیسرمایه اجتماعی به¬عنوان یکی از مهمترین عوامل و بازوهای اجرایی در هر کشوری نقش به¬سزایی در توسعه پایدار هر منطقهای دارد. بنابراین پرداختن به جنبههای مختلف سرمایه اجتماعی اهمیت زیادی در مطالعات توسعه شهری پیدا کرده است. سرمایه اجتماعی همان شيوه تعامل مردم با يکديگر، نحو چکیده کاملسرمایه اجتماعی به¬عنوان یکی از مهمترین عوامل و بازوهای اجرایی در هر کشوری نقش به¬سزایی در توسعه پایدار هر منطقهای دارد. بنابراین پرداختن به جنبههای مختلف سرمایه اجتماعی اهمیت زیادی در مطالعات توسعه شهری پیدا کرده است. سرمایه اجتماعی همان شيوه تعامل مردم با يکديگر، نحوه و ميزان مشارکت آنها در امور مدنی و باورها و ارزشهای مشترک آنها میباشد که میتواند در کاهش زمان و هزینههای اقتصادی و اجتماعي تأثیر به¬سزايي داشته باشد؛ از اين¬رو، مفهوم سرمايه¬اجتماعي (در کنار سرمايه¬طبيعي؛ اقتصادي و انساني) مطرح شده که شامل نهادها، روابط؛ نگرشها و ارزشهایی است که تعامل مردم را هدايت میکند. این تعاملات انسانی در مناطقی که اختلاف نژادی و عقیدتی وجود دارد با چالشهایی روبرو خواهد بود که شهر اهواز نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، در این مطالعه به بررسی ارتباط بین سرمایه¬اجتماعی و توسعه پایدار دو محله کیانپارس و لشکرآباد پرداخته است. تحقیق حاضر یک مطالعه موردی و به روش توصیفی- تحلیلی و همبستگی است و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد که مقدار پیرسون در این رابطه 0.891 و جهت رابطه نیز مثبت است؛ همچنین میزان Sig رابطه 0.00 است که کوچکتر از 0.1 است؛ بنابراین رابطه این دو متغیر از نظر آماری با سطح اطمینان 99% معنادار است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
20 - راهبرد صيانت و توسعه پايدار حريم تهران با تاکید بر ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی آن
مهدی امینی یوسفعلی زیاری عبدالرضا فرجي رادحريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي¬باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي¬گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت¬هاي رسمي و غيررسمي طي مي¬نم چکیده کاملحريم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر، 237 روستاي داراي سكنه و صدها كانون فعاليتي مي¬باشد كه در مجموع حدود 2 ميليون نفر انسان را دربرمي¬گيرد كه به موازات تبعيت از شرايط ملي، همچنان مسير خود را در جذب مهاجران، رشد جمعيت و تداوم گسترش فضايي سكونت¬هاي رسمي و غيررسمي طي مي¬نمايد (اگر حريم مورد تعرض قرارگرفته در شمال تهران را ناديده بگيريم، پهنه جنوبي آن كانون زندگي فقرا و اقشاري است كه به¬نظر مي¬رسد سازوكار شهروندزدايي برنامه¬هاي توسعه شهري و منطقه¬اي، آنها را به پذيرش اين تيپ از سكونت وادار كرده است). در این مقاله، با مراجعه به مطالعات انجام شده و داده¬های ثانویه گردآوری شده در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران (به¬خصوص طرح ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی طرح جامع حریم- معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران) و تحلیل SWOT از حدود 30 نفر از خبرگان این حوزه، ضمن جمع¬بندی چالش¬ها و مسائل اجتماعی و فرهنگی حریم کلانشهر تهران، راهبردهای حفظ و صیانت و توسعه پایدار بر مبنای ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی حریم تهران ارایه شده است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
21 - تحلیلی بر شاخص¬های شهر سالم (مطالعه موردی: شهر بندر امام خمینی¬(ره))
محمود حقیقت مریم ایلانلورشد شتابان شهرنشینی طی چند دهه اخیر، مشکلات فراوانی را برای شهر و شهروندان ایجاد نموده است که در پی آن سلامت شهرها را به¬خطر انداخته است. هدف این پژوهش، برنامه¬ریزی شهری جهت ایجاد شهر سالم در شهر بندر امام¬خمینی(ره) است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و جمع¬آوری ا چکیده کاملرشد شتابان شهرنشینی طی چند دهه اخیر، مشکلات فراوانی را برای شهر و شهروندان ایجاد نموده است که در پی آن سلامت شهرها را به¬خطر انداخته است. هدف این پژوهش، برنامه¬ریزی شهری جهت ایجاد شهر سالم در شهر بندر امام¬خمینی(ره) است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و جمع¬آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. برای شاخص-سازی و انجام محاسبات از نرم¬افزار Excel وSPSS و برای ترسیم نقشه از سیستم اطلاعات جغرافیايی GIS استفاده شده است. در پایان با به¬کارگیری الگوی تحلیل SWOT برای منطقه موردمطالعه با بهره¬گیری از یافته¬های میدانی و نظر کارشناسان به ارائه راهبردهایی برای دستیابی به شهر سالم در این شهر پرداخته می¬شود. نتایج این پژوهش نشان می¬دهد که وضعیت موجود شاخص-های پنج¬گانه سلامت (اجتماعی، اقتصادی، زیست¬محیطی، بهداشتی و فرهنگی) شهر بندر امام¬خمینی(ره) با وضعیت مطلوب و استانداردهای شهر سالم فاصله دارد و از شرایط مطلوبی برخوردار نیست. نتایج مدل SWOT نشان داد که در وزن¬دهی نقاط، فرصت¬ها در برنامه¬ریزی شهر سالم در بندر امام¬خمینی¬(ره) بالاترین امتیاز را به¬خود اختصاص داد و این بدین معناست که در محدوده موردمطالعه با این که استانداردهای شهر سالم با وضع موجود فاصله دارد، اما بندر امام¬خمینی¬(ره) با کمک راهبردهای برنامه¬ریزی شده قابلیت رسیدن به استانداردهای شهر سالم را دارد. در پایان راهبردها براساس ماتریس QSPM اولویت¬بندی و پیشنهاد شده است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
22 - محرک توسعه شهری: مفاهیم و الزامات
ناهید نعمتی کوتنایی رحيم سرور فریده اسدیانامروزه به دلیل افزایش حساسیتها بر رفاه انسانی و محیطی، تحولات شهری به¬سمت تغییرات عمومی سوق پیدا کردهاند. رویکردهای زیادی برای تحول شهری تا به¬حال ظهور کردهاند که مهمترین آنها تجدید حیات¬شهری، توسعه مجدد و بازآفرینی بودهاند. رویکرد بازآفرینی دیدی جامعتر و یکپارچهت چکیده کاملامروزه به دلیل افزایش حساسیتها بر رفاه انسانی و محیطی، تحولات شهری به¬سمت تغییرات عمومی سوق پیدا کردهاند. رویکردهای زیادی برای تحول شهری تا به¬حال ظهور کردهاند که مهمترین آنها تجدید حیات¬شهری، توسعه مجدد و بازآفرینی بودهاند. رویکرد بازآفرینی دیدی جامعتر و یکپارچهتر به¬حل مشکلات شهری به¬خصوص زمینهای متروکه صنعتی (Brownfield) دارد که این زمینها فرصتهای زیادی برای تحول شهری و بهبود کیفیت زندگی مردم به همراه دارند. اما بازآفرینی آنها با چالشهایی در پاکسازی و توسعه مجدد نیز روبروست که برای برون¬رفت از این چالش¬ها از استراتژی محرک توسعه شهری میتوان مدد جست که ابزاری است در درون استراتژیهای تحول شهری که از دل¬بافت بیرون¬آمده و به احیا همان بافت میپردازد. این تحقیق، مفاهیم و الزامات اساسی پروژههای محرک توسعه شهری و مولفههای برنامهریزی (سیاسی، مدیریت و رهبری، قانونی، اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی)، طراحی (عوامل زمینهای، حس مکان و هویت) و اجرای این پروژهها (مدل 4ps یا مشارکت عمومی ـ خصوصی ـ مردم) در جهت تحریک توسعه در شهرها را بررسی می¬کند. در انتها، با علم به اینکه هر شهری دارای ویژگیهای منحصر به¬فردی است و نمیتوان دستورالعملی واحد برای تمامی شهرها اتخاذ نمود، با این¬حال با توجه به تجربیات جهانی، درخصوص فرایند بازآفرینی زمینهای قهوهای با کمک پروژههای محرک توسعه شهری اشتراکاتی وجود دارد که مدل پیشنهادی آن در این تحقیق ارائه میشود. اگر پروژهها مطابق با آنچه که شهر نیازمند آن است، درک شوند و توسعه یابند میتوانند عمیقأ بر روی بازآفرینی فضاهای ناکارآمد شهری به¬خصوصی زمینهای قهوهای تأثیرگذار باشند. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
23 - تحلیل فضایی توسعه در نواحی روستایی استان سمنان مورد مطالعه: شهرستان دامغان
عبدالرضا رحمانی فضلی فرهاد عزیزپور مریم شامانیاننیل به تعادل و کاهش نابرابری در نظام سکونتگاه¬های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه¬هاست. در واقع تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می¬کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کار چکیده کاملنیل به تعادل و کاهش نابرابری در نظام سکونتگاه¬های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه¬هاست. در واقع تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می¬کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. داده¬های موردنیاز با بهره¬گیری از 29 شاخص در ابعاد مختلف و به روش اسنادی به¬دست آمده است. محدوده مورد مطالعه شهرستان دامغان و جامعه آماری پژوهش روستاهای دارای سکنه شهرستان دامغان هستند. وزن¬دهی به شاخص¬های پژوهش با استفاده از مدل F’ANP و تحلیل داده¬ها با استفاده از روش تصمیم¬گیری چندمعیاره VIKOR انجام شد. برای طبقه¬بندی روستاهای مورد مطالعه از جنبه سطوح توسعه¬یافتگی و تحلیل نابرابری¬ها آن از روش تحلیل خوشه¬ای و برای تحلیل میزان اثرگذاری مولفه¬ها (مورد تاکید در مدل مفهومی) بر شاخص نهایی توسعه در سطح ناحیه مورد مطالعه از رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می¬دهد توسعه در نواحی روستایی مورد مطالعه به¬صورت یکپارچه، همگون و عادلانه اتفاق نیفتاده است. الگوی فضایی این وضعیت، به¬صورت الگویی نامتعادل عینیت یافته است. در این الگو، جمعیت و امکانات در چند روستا از تراکم بیش از حد و در دیگر روستاها از تراکم کم برخوردار است. این امر، سبب مهاجرفرستی به¬خصوص مهاجرت جوانان و در نتیجه به¬هم خوردن تعادل سنی و جنسی، تضعیف بنیان¬های اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری شده است. هم¬چنین، این نابرابری توسعه در ناحیه روستایی شهرستان دامغان، بیش از همه متأثر از دو عامل “دسترسی به خدمات رفاهی و سطح مشارکت اقتصادی” بوده است. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
24 - ژئواستراتژي کردستان عراق: بررسي استراتژي¬هاي ايالات متحده و ایران
علی اصغر اسمعیل پورروشنهدف این مقاله، بررسی ژئواستراتژي کردستان عراق و تحلیل استراتژیهای ايالات متحده و ایران در این محیط است. فضاهای جغرافیایی مختلف جهان در ابعاد سهگانه داخلی، منطقهای و جهانی برحسب موقعیت جغرافیایی، وضعیت ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی و همچنین ویژگیهای فرهنگی آنها از جایگا چکیده کاملهدف این مقاله، بررسی ژئواستراتژي کردستان عراق و تحلیل استراتژیهای ايالات متحده و ایران در این محیط است. فضاهای جغرافیایی مختلف جهان در ابعاد سهگانه داخلی، منطقهای و جهانی برحسب موقعیت جغرافیایی، وضعیت ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی و همچنین ویژگیهای فرهنگی آنها از جایگاه استراتژیکی متفاوتی برخوردارند و بر این اساس نقش متفاوتی در اعمال سیاستها بازی میکنند. سؤال اصلی مقاله این است که ژئواستراتژي کردستان عراق چه مختصاتی دارد و استراتژي¬هاي ايالات متحده و ایران در مواجهه با این محیط چگونه است؟ نتایج این مقاله نشان می¬دهد که محیط فضایی سیاسی عراق به¬نحوی است که در این سرزمین برخلاف شیعیان و سنیها که از حمایت نسبی کشورهای منطقه برخوردارند، کردها فاقد حمایت منطقهای قدرتمندی هستند. این مسئله کردها را به¬سوی همکاری استراتژیکی و کسب پشتیبانی فرامنطقهای آمریکا، اسرائیل و برخی از کشورهای اروپایی سوق داده است. براین اساس، به¬تبع پیوستگی فضایی فرهنگی عراق با کشورهای پیرامونی، کردستان عراق به¬تقاطع و محل همپوشی تعلقات و علایق ژئوپلیتیکی کشورهای مجاور و بازیگران فرا منطقهای تبدیل شده است. با توجه به این مقدمه، در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین ژئواستراتژي کردستان عراق و تحلیل استراتژیهای ايالات متحده و ایران در این محیط پرداخته شود. جزييات مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
25 - تحلیل رقابت پذیری کیفیت زندگی کلانشهر تهران در سطح جهانی
فرزانه سامانپور افشار حاتمی شایان باباییامروزه رقابت¬پذیری به¬یکی از مفاهیم پرکاربرد در عرصه مباحث شهری و منطقه¬ای تبدیل شده است. علت توجه بیش از حد به این مفهوم تغییرات در اقتصاد جهانی، ساختار دموگرافیکی بیشتر ملت¬ها، ساختارهای اجتماعی و فعالیت¬ها بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل وضعیت رقابت¬پذیری چکیده کاملامروزه رقابت¬پذیری به¬یکی از مفاهیم پرکاربرد در عرصه مباحث شهری و منطقه¬ای تبدیل شده است. علت توجه بیش از حد به این مفهوم تغییرات در اقتصاد جهانی، ساختار دموگرافیکی بیشتر ملت¬ها، ساختارهای اجتماعی و فعالیت¬ها بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل وضعیت رقابت¬پذیری کلانشهر تهران در سطح جهانی در زمینه شاخص¬های کیفیت زندگی است. بدین منظور اطلاعات موردنیاز کیفیت زندگی از مرکز اطلاعات شهرهای جهان (NUMBEO) اخذ و تحلیل شد. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که آنچه در بین کلانشهرهای مورد مطالعه بیشترین نابرابری را ایجاد کرده است، معیارهای نسبت درآمد به قیمت ملک، هزینه زندگی و قدرت خرید است. کیفیت زندگی، امنیت، آلودگی، اقلیم، بهداشت و مدت زمان حرکت به ترتیب از رتبه چهارم تا نهم قرار دارند. نتایج مدل الکتره برای سطح¬بندی رقابت¬پذیری کلانشهرها نیز نشان داد که لس¬آنجلس در بالاترین سطح از کیفیت زندگی قرار دارد. دهلی، مکزیکوسیتی، کلکته، کراچی، استانبول، نیویورک، سئول، بوینس¬آیرس در سطح دوم و توسعه¬یافته قرار دارند. توکیو، قاهره و مانیل در سطح سوم و درحال توسعه و داکا، مسکو و تهران در سطح چهارم و پایین از کیفیت زندگی قرار گرفتند. پایین¬ترین سطح کیفیت زندگی نیز مربوط به شهرهای مومبای، بانکوک، جاکارتا، شانگهای، پکن و سائوپائولو بود. همچنین کلانشهر تهران در رتبه 11 از 17 رتبه قرار دارد. به¬طورکلی نتایج حاکی از آن است که کلانشهر تهران به لحاظ کیفیت زندگی قدرت رقابت¬پذیری بسیار کمی دارد که نیازمند توجه جدی به معیارهای تاثیرگذار در کیفیت زندگی جهت رقابت¬پذیری در عرصه جهانی دارد. جزييات مقاله