%0 Journal Article %T تحلیل سیستم های شهری کلان منطقه آذربایجان در سال های 1335 تا 1385 %J جغرافیا ( فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران) %I انجمن جغرافیایی ایران %Z 2783-3739 %A تقوایی, مسعود %A مبارکی, امید %D 2013 %\ 02/19/2013 %V 10 %N 35 %P 171-194 %! تحلیل سیستم های شهری کلان منطقه آذربایجان در سال های 1335 تا 1385 %K سیستم های شهری %K رتبه %K اندازه %K تمرکز شهری %K ضریب جینی %K کلان منطقه آذربایجان %R %X   این مقاله به بررسی سیستم های شهری کلان منطقه آذربایجان در سالهای 1335تا1385می پردازد. روش پژوهش به صورت تحلیل محتوا و آماری می باشد. اطلاعات مورد نیاز به صورت اسنادی گردآوری شده و ضمن پردازش و طبقه بندی داده ها به بررسی وضعیت شهرهای شمال غرب ایران با مدل های مختلف نظیر مدل رتبه اندازه، رتبه اندازه تعدیل شده، ضریب آنتروپی، منحنی لورنز، ضریب جینی و شاخص تمرکز شهری پرداخته شده است.هدف از این تحقیق آشنایی از میزان تعادل در نظام شهری کلان منطقه آذربایجان است. نتیجه پژوهش نشانگر آن است که نظام شهری شمال غرب تنها از لحاظ شاخص های ضریب تمرکز نخست شهری تا حدودی متعال شده است ولی در بقیه مدل های مورد بررسی نظیر رتبه اندازه، رتبه اندازه تعدیل شده، منحنی لورنز، ضریب جینی و ضریب آنتروپی از روند شبکه شهری کل کشور تبعیت کرده، و فاصله زیادی با حالت نرمال و استاندارد دارد. لذا این امر ناشی از افزایش تعداد شهرهای بسیار کوچک با جمعیت اندک و افزایش جمعیت شهرهای بسیار بزرگ در نظام شهری آذربایجان است. شهر تبریز بدلیل مرکزیت، سیاسی، اداری، مالی و... همچنان به عنوان نخست شهر برتر در نظام شبکه شهری شمال غرب قرار دارد و شهرهای ارومیه و اردبیل به عنوان مراکز استان ها در رده های بعدی قرار دارند. در مجموع هنوز سلسله مراتب شهری در شبکه شهری آذربایجان نسبت به مدل رتبه-اندازه «زیپف» و مدل تعدیل شده «بهفروز» فاصله زیادی دارد. لذا با ارائه خدمات و تقویت شهرهای کوچک و میانی و کاهش رشد شهرهای بزرگ در منطقه می توان باعث توزیع بهینه سلسله مراتب شهری در سطح کلان منطقه آذربایجان گردید. %U https://mag.iga.ir/article_701240_3cf42682366463d7f3b015bd7af37885.pdf