TY - JOUR ID - 704466 TI - تحلیلی بر توسعه منطقه ای ایران از منظر اقتصاد سیاسی JO - جغرافیا ( فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران) JA - IGA LA - fa SN - 2783-3739 AU - رهنمایی, محمدتقی AU - وثوقی, شهروز AD - دانشگاه تهران، ایران. AD - Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 11 IS - 39 SP - 33 EP - 51 DO - N2 - این پژوهش در بررسی و تحلیل سازوکارهای عدم تعادل منطقه ای کشور با نگرش میان رشته ای به اقتصاد سیاسی فضا و توسعه منطقه ای با فرض سه سطح تحلیلی در اقتصاد سیاسی ایران و سه سطح مقیاس بازار (ملی، منطقه ای و محلی)، به این نتیجه رسیده است که متغیرهای میانی اقتصاد سیاسی ایران در انطباق نسبی با بازارهای ناکارامد منطقه ای عامل اصلی در عدم تعادل نظام منطقه ای کشور است. بر این اساس از یک سو، با توجه به شاخص هایی از سیاستگذاری اقتصادی در نظام بودجه و شرکتهای دولتی از سال 1373 تا 85 حدود 85/78 درصد جغرافیای اقتصادی بازار ملی در 7 استان با میزان 78/39 درصد کل بودجه کشور (جدا از اعتبارات جاری و عمرانی) متمرکز بوده است، در مقابل سهم سایر استان ها از سیاستگذاری منطقه ای در ردیف افزایش تملک دارایی های سرمایه ای (با بالاترین میزان در سال 85) حدود 4/5 درصد کل بودجه بوده است که در ارتباط مستقیم با سطح اول اقتصاد سیاسی، عدم تعادل شدیدی در متغیرهای سطح سوم را (پهنه جغرافیایی، توزیع و تمرکز جمعیت، سرمایه و...) نشان می دهد. از سوی دیگر، این پژوهش دگرگونی در جغرافیای اقتصادی کشور را (سطح استان ها) پس از دهه70، با تاکید بر نگرش گشتالتی بر اقتصاد سیاسی فضا، در ارتباط مستقیم با شاخص نرخ رشد مدیریت دولتی با کلیت ظرفیت زایی اقتصاد سیاسی رانتی در بازار ملی ایران قابل بررسی و تحلیل دانسته است. از این رو، دستیابی به توسعه منطقه ای از منظر اقتصاد سیاسی ضرورت بازشناسی اقتصاد سیاسی فضا با روش شناسی مبتنی بر اصول هنجاری در فضای توسعه از یک سو، و از سوی دیگر با توجه به نقش تاریخی دولت در ایران و به ویژه قرن اخیر در شتاب فزاینده جهانی سازی و ابهام در تولید با سیاق اقتصاد بازاری، ضرورت نگرش جامع نگر دولت با ابعاد خاص فضایی و منطقه ای را الزامی داشته است. UR - https://mag.iga.ir/article_704466.html L1 - https://mag.iga.ir/article_704466_1620c08d9ba718d7fdd3fb37410a8a4c.pdf ER -