ارزیابی شاخص های نوشهر سازی با تأکید بر فشردگی، بازآفرینی بافت قدیم و پیاده مداری (مطالعه موردی: شهر مراغه)

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

2 کارشناس ارشدجغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

چکیده

جنبش نوشهرسازی ، تلاشی برای ارتقای شهرسازی سنتی، برای انطباق با زندگی مدرن امروز و پیچیدگی روزافزون اقتصادی آن می باشد این جنبش در قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشت و اخیراً در دهه اخیر مورد توجه مسئولان و کارشناسان شهرسازی در کشورمان قرار گرفته است. مشخصه اصلی این نگرش شهرسازی، انسانگرا بودن و برجسته کردن نقش انسان در شهر امروزی است, به همان صورت که در گذشته دیده می شد. هدف از این تحقیق ارزیابی شاخص های نوشهرسازی با تأکید بر فشردگی، بازآفرینی بافت قدیم و پیاده مداری در باغ شهر مراغه می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است و از مدل های هلدرن و آنتروپی شانون بهره گرفته شده است. مقدار آنتروپی در سال 1390، برابر 1/84 است، و 1/94= Ln nمی باشد و مقدار آنتروپی شانون به 1/94 نزدیک بوده ونشانگر توسعه ی فیزیکی، به صورت اسپرال و پراکنده است. از طرفی نتایج حاصل از مدل هلدرن ، بیانگر رشد افقی شهر بوده و به کاهش تراکم ناخالص جمعیت، افزایش سرانه ناخالص زمین شهری، و نهایتاً منجر به توسعه افقی شهر شده است. گسترش بی رویه شهری طی دهه های اخیر باعث خروج ساکنان اصلی بافت قدیم و سکونت و گسترش شهر به صورت پراکنده و افقی شده است همچنین به دلیل رشد پراکنده شهری و افزایش مسیرهای دسترسی، استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی و خصوصی، افزایش پیدا کرده و دسترسی به خدمات با پای پیاده را با مشکلاتی مواجه کرده است. نتیجه ی حاصل بیانگر این مطلب می باشد، که شهر مراغه مطابق با اصول نوشهرسازی نمی باشد .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of urban development indicators with emphasis on compaction, regeneration of old texture and pedestrian orientation (Case study of Maragheh city)

نویسندگان [English]

  • OMID MOBARAKI 1
  • Parvaneh Amir Hosseini 2
1 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Maragheh University, Maragheh, Iran.
2 Master of Geography and Urban Planning, Maragheh University, Maragheh, Iran.
چکیده [English]

Newurbanism is an effort to raise traditional urbanization and to adapt it to modern life today. This movment came to the fore in the twentieth centary and latly in the current decade it was considerd and emphasize on by authorities and urbanization experts in our country. The main charictristics of this attitude is being humanist and bolding human roles in our modern-lif cities just as it was noticible before. The purpose of this study is to study conperhensive development, distressed area, pedestrian Attitude of new urbanism in the city of Maraghe. In this context with utilizing the methods of descriptive, analyctice and field study we try to study existing subject and also we have made use of Holdren and shanon antropy methods.the level of antropy in the year 1390 was 1.84 and Ln n = 1.94, and shanon antropy was close to 1.94, this was a sign of physical development that was scattered and uncompressed. In the other hand the result of Holdern antropy showed the development that happened horizontaly. The unending spread of cities in the recent decades has made. Old texture inhabitants abandon and live in cities that have lead to horizontal and ancompressed city development also because of uncompressed development and increase of access roates, use of public and private vechicles has exceeded and coused problems for pedestrian access. The result indicats that the city of maraghe is not matching with the new urbanism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nowshahr
  • pedestrianism
  • worn texture
  • intensive development
  • Maragheh city
1- پوراحمد ، مسعود ؛ کلانتری ، مسعود (1385)، برنامه ریزی مرمت بافت تاریخی شهرها . انتشارات جهاد دانشگاهی .
2- جیکوبز، جین (1386)، مرگ و زندگی شهرهای بزرگ امریکایی ترجمه : حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی .انتشارات دانشگاه تهران ، تهران.
3- حاجی پور ، خلیل ؛ کتابچی ، عماد و حسین پور ، محمد (1391)، شهرسازی نوین راهی به سوی ایجاد محلات پایدار .ماهنامه منظر .
4- حسین زاده دلیر، کریم ؛ آذر، علی ،(1385)، جایگاه شهرسازی جدید در توسعه پایدار شهری . مجموعه مقالات همایش محیط زیست و توسعه پایدار شهری .
5-حسین زاده دلیر ، کریم ؛ آذر، علی ،( 1387)، ساماندهی و بهسازی محلات سنتی با استفاده از رویکرد نوشهرسازی جدید ( نمونه موردی محله سرخاب تبریز ). دوفصلنامه جغرافیا و و توسعه ناحیه ای.
6- حکمت نیا ، حسن ؛ موسوی، میرنجف ،(1385)، ارزیابی شاخص های پایداری در نواحی شهر یزد ، نجف آباد . مجموعه مقالات همایش جغرافیا و قرن 21 .دانشگاه آزاد نجف آباد .
7- رفیعیان ، مجتبی ؛ خرمگاه ، شیوا ؛ اسماعیلی ، علی،(1389)، بازآفرینی شهری و رویکرد ایجاد و توسعه محلات سنتی شهری (TND) سازمان نوسازی شهری تهران نشریه اینترنتی نوسازی .سال دوم . شماره 8 . خرداد .
8- سایت رسمی شهرسازی نوین
9- سلطانزاده ،حسین ،(1372)، فضاهای شهری در بافت های تاریخی ایران .دفتر پژوهشهای فرهنگی با همکاری شهرداری تهران. چاپ دوم.
10- سلطانزاده ،حسین(1365) .مقدمه ای بر تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران . انتشارات موسسه امیر کبیر
11- شفاعتی ، آرزو،( 1389)،توسعه ی میان افزا ، به سوی راهبرد توسعه ی مطلوب شهری ( نمونه موردی : محور تاریخی فرهنگی کلان شهر تبریز ). پورمحمدی ، محمدرضا ؛ دانشگاه تبریز ، پایان نامه مقطع ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشکده علوم انسانی.
12- طرح توسعه و عمران شهر مراغه ، 1385
13- فرید ،یدا..، (1373)، جغرافیا و شهر شناسی ، انتشارات دانشگاه تبریز ،چاپ سوم .
14- قربانی، رسول ؛ جعفری ، فیروز ؛ معبودی ، محمدتقی ؛ حسین آبادی ،سعید ،(1393)، نگرشی بر الگوهای نوین آمایش شهری . انتشارات فروزش . چاپ اول .
15-لطفی ، صدیقه ؛ منوچهری میاندوآب ، ایوب ؛ آهار ، حسن ،(1392)، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی شهری ( دانشکده جغرافیا ) سال 17 ، شماره 43 .
16- مبارکی ، امید ؛ عبدلی ، اصغر ،( 1392 )، تحلیل سلسله مراتبی مناطق شهر ارومیه بر پایه شاخص های توسعه پایدار شهری. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی . سال 13، شماره 30.
17- مثنوی ، محمدرضا ،( 1383)، هزاره جدید و پارادایم جدید شهری ، در کتاب شکل پایدار شهری . ترجمه واراز مرادی مسیحی . شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.
18- مرکز آمار ایران،( 1335-1395)، نتایج سرشماری نفوس و مسکن شهرستان مراغه.
19- مروارید، یونس،( 1372)، مراغه افرازه رود، انتشارات علمی. ویرایش دوم. چاپ دوم، تهران.
20- مدنی پور ، علی ،( 1387)، فضای عمومی و خصوصی شهر. ترجمه فرشاد نوریان .شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری . چاپ اول ، تهران .
21- معینی ، محمدمهدی ،( 1385 )، افزایش قابلیت پیاده مداری. گامی به سوی شهر انسانی تر .هنرهای زیبا.
22- واتسون ، دونالد ؛ آلن ج.پلاتوس و رابرت جی شیبلی ،(1389)، مجموعه استاندارهای طراحی شهری. مترجم؛ کیانوش ذاکر حقیقی .انتشارات مرکز مطالعات وتحقیقات شهرسازی و معماری ایران .چاپ اول ، تهران .
23-آرندت، رندل و دیگران،(1387 )، منشور نوشهرسازی. مترجمین : رضا بصیری مژدهی و علیرضا دانش . شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری تهران.
24-اصغرزاده یزدی ، سارا ،( 1389 )، اصول پیشنهادی نوشهرگرایی در برنامه ریزی محله های شهری . مجله مسکن و محیط روستا .
25- پرتویی ، پروین ؛ معصومی ، هوشمند ،(1385) ، مبانی و اصول جنبش نوشهرسازی . ماهنامه عمران و معماری . شماره 18
24-Anselin , L (1995 ). Spacestate state version 1.80 Users Guide University of Illinois. Urban Champaingh , IL.
25-Arendt , Randall(1999).Charterof The New Urbanism , Congress for The New Urban.
Aurbach , Laurence ( 2005). TND designe rating . version 2.2.
Blasingame Custerr. J , Spring( 2007 ). New Urbanism of Georgia School of Law. 25-
26-Barton , Huge , etal( 2005).Shaping Neighbourhood.A guide for health. sutainablility and vitality SponPress . London and New York.
27-Bothwell , Stephanie, Raymond Gindroz and Robert E.Lang((1998 ). Restoring Community through Traditional NeighborhoodDesign : ACase Study of Diggs Town Public Housing.Housing Policy Debate.Volume 9,Issue 1.
28-Calthrope , P & Fulton , W ( 2001).The Regional city : planning for the end of sprawl Washington . DC : Island press.
29-Charles , Bohl ( 2000 ).New Urbanism and the City : Potential Applicattion and Implications for Distressed Inner-City Neighborhoods . Housing Policy Ddebate Volume 11.Issue 4 , P761-800.
30Dutton , J.A ( 2000 ). New American Urbanism : re-Forming the Suburban Metropolis , Milano ,Italy : Skira editore.
31-Edward , J. Jepson, Jr. Mary,M. Edwards(2010). How Possible is Sustainable Urban Development ? An Analysis of planners Perceptions about New Urbanism , Smart Growth and the Ecological . Planning Practice & Research . 25.
32-Elshater , A ( 2012). New urbanism principles versus urban design dimensions towards behavior performance efficiency in Egyptian neighbourhood unit . Procedia-Social and Behavioral Sciences. .
33-Katz , P ( 2001) The New Urbanism : Toward architecture of community . New York : McGraw-Hill Professional. .
34-Rendal , E ( 1999 ). Charter of the New Urbanism , Congressof New Urbanism . Real Estate Literature.
35-Www.cityofboise.org-34
36-www.udro.org.ir-35