تغییر اقلیم و توزیع زمانی - مکانی بارش در پهنه ایران زمین

نویسندگان

1 استاد اقلیم، دانشگاه خوارزمی، تهران. ایران.

2 اقلیم، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

3 دکترای اقلیم، دانشگاه خوارزمی، تهران. ایران.

چکیده

بارش یکی از مهم ترین عناصر آب و هوایی به شمار می رود که تغییرپذیری در آن می تواند مخاطراتی مانند سیل و خشکسالی به بار آورد. در این تحقیق با استفاده از داده های بارش روزانه 1436ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی طی دوره آماری1389-1340 و با به کارگیری تکنیک های آمار توصیفی و استنباطی به بررسی ویژگی های بارش با استفاده از میانیابی کریجینگ، رگرسیون و همبستگی کلی و جزئی پرداخته شد تا بتوان تصویر روشنی از توزیع زمانی مکانی بارش برای کل پهنه ارائه نمود. میانگین بارش سالانه 8/251 میلی متر می باشد. نتایج نشان داد که رابطه ضریب همبستگی ساده و جزئی با فراسنج های مکانی در کل پهنه و نقش ارتفاع و عرض جغرافیایی در توزیع مکانی بارش مشهود بوده است این در حالی است که طول جغرافیایی نقش کم رنگ تری را داشته است. همچنین از لحاظ زمانی نیز فصل زمستان به عنوان فصل پر بارش در کل پهنه با 44.7درصد بیشترین سهم بارش های دریافتی داشته است. بیش ترین ضریب تغییرپذیری مربوط به فصل زمستان (2/37 درصد) و سپس فصل بهار(31 درصد) می باشد وکم ترین ضریب متعلق به فصل تابستان (3/8 درصد) و سپس فصل پاییز (7/22 درصد) بوده است. بنابراین، در کل پهنه ایران ناهماهنگی در توزیع زمانی مکانی با توجه به اینکه تغییراقلیم و استفاده نامطلوب از منابع زمین صورت گرفته است به وضوح دیده شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Climate change and temporal-spatial distribution of rainfall in the Iran region

نویسندگان [English]

  • Z. Hejazizade 1
  • H. Asakare 2
  • F. Sayadi 3
1 Professor of Climate, Khwarazmi University, Tehran, Iran.
2 Climate, Khwarazmi University, Tehran, Iran.
3 Ph.d of Climate, Khwarazmi University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Precipitation is considered one of the most important weather elements, the variability of which can bring risks such as floods and droughts. In this research, using the daily rainfall data of 1436 synoptic, climatology and rain gauge stations during the statistical period of 1340-1389 and using descriptive and inferential statistics techniques, it investigated the characteristics of rainfall using kriging interpolation, regression and general and partial correlation. It was done to provide a clear picture of the time-spatial distribution of precipitation for the whole area. The average annual rainfall is 251.8 mm. The results showed that the relationship between the simple and partial correlation coefficients with spatial measurements in the entire area and the role of altitude and latitude in the spatial distribution of precipitation was evident, while longitude played a lesser role.Also, in terms of time, the winter season as the rainy season in the whole area has the highest share of received rains with 44.7%. The highest coefficient of variability is related to the winter season (37.2%) and then the spring season (31%), and the lowest coefficient belongs to the summer season (8.3%) and then the autumn season (22.7%). Therefore, in the entire area of ​​Iran, the inconsistency in the temporal and spatial distribution was clearly seen due to climate change and unfavorable use of land resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interpolation
  • kriging
  • correlation coefficient
  • climate change
  • precipitation
جغرافیا ( فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران)
دوره 14، شماره 50
آذر 1395
صفحه 33-54

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار