تحلیل اثر گاز گلخانه ای متان بر نوسانات بارش فصلی ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیای طبیعی، اقلیم شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 گروه جغرافیای طبیعی، اقلیم شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

افزایش جوی غلظت گاز های گلخانه ای می تواند فراوانی تغییرات بارش در مناطق مختلف جهان را افزایش دهد. بنابراین، شناسایی اثرات گرمایش جهانی بر بارش کشوری نظیر ایران که در منطقه ای خشک از کره ی زمین واقع شده است از اهمیت بسزایی در برنامه ریزی های مربوط به منابع آب برخوردار می باشد. با توجه به هدف تحقیق، روش تحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفت. جهت تحلیل ها، داده های مجموع بارش 34 ایستگاه منتخب از سال 1984 تا 2012 از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردید. همچنین آمار و اطلاعات گاز متان (بر حسب بیلیون در قسمت) به عنوان یکی از مهمترین عوامل گرمایش جهانی، از سایت سازمانNOAA دریافت شد. ابتدا ارتباط این عناصر با روش ضریب پیرسون مشخص شده و سپس میزان تغییرات بارش نسبت به بلند مدت مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که، بارش های بهاره در بخش های شمالی و شمال غربی کشور با رشدی 13 میلمتری؛ و بارش ایستگاه های نیمه جنوبی کشور با کاهش 46 درصدی نسبت به بلند مدت روبرو بوده اند. با توجه به افزایش مقدار گازهای گلخانه ای، نتایج تحلیل داده ها در فصل تابستان حاکی از کاهش 30 میلیمتری بارش ایستگاه های جنوبی ایران نسبت به بلند مدت می باشد؛ ولی بالعکس بارش در ایستگاه های غربی و شمالی، رشدی 14 میلیمتری داشته‌اند. همچنین نتایج نشان داد که، بارش پاییزه بیشترین ارتباط را با گرمایش جهانی داشته است؛ در این فصل، بارش ایستگاه های غربی حدود 24 میلیمتر نسبت به بلند مدت کاهش یافته است، اما ایستگاه های جنوب غربی و سپس جنوب شرقی رشدی 17 میلیمتری را تجربه کرده اند. در نهایت، نتایج حاصل از تحلیل بارش زمستانه ایران حکایت از کاهش 6/18 میلیمتری در ایستگاه های غرب و شمال غربی داشتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the effect of methane greenhouse gas on seasonal precipitation fluctuations in Iran

نویسندگان [English]

  • Zahra Hejazizadeh 1
  • Mohammahreza Poodine 2
  • Meysam Toulabi Nejad 1
1 Department of Natural Geography, Climatology, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Department of Natural Geography, Climatology, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran
چکیده [English]

Increasing greenhouse gases could increase the frequency of changes in precipitation in different regions of the world. So, identify the effects of global warming on precipitation in a country like Iran which is located in the dry area of the earth is of great importance in planning related to water resources are. According to the study, statistical analysis method used. for analysis, total precipitation data of 34 stations from 1984 to 2012 was received from the National Weather Service. Also data of methane Gase (ppb) as one of the most important factors of global warming, the site of NOAA received. Outset this elements by method The Pearson correlation coefficient determined, afterwards long-term changes in precipitation than was calculated. The results of this study showed that, Bharhdr rainfall in the north and northwest parts of the country grew 13 mm; and Precipitation stations southern half of the country have faced long-term reduction of 46 percent. Due to the increasing amount of greenhouse gases, analysis of the data suggests a reduction of 30 mm of precipitation in summer than long-term stations in southern Iran, but in contrast rainfall in western and northern stations, an increasing of 14 mm. The results showed that the autumn precipitation is most relevant to global warming, in this season, about 24 mm of rainfall western stations to long-term decline, but the Southwest and Southeast stations surged 17 mm have experienced. Finally, the results of the Winters precipitation showed which, the West and Northwest stations were reduced 18/6 mm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate change
  • Greenhouse gas
  • Methane gas
  • Precipitation anomaly
  • Iran

مراجع

  1. جهانبخش، علیرضا؛ ترابی، سیما.(1383)، بررسی و پیش بینی دما و بارش در ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 74: صص104-125.
  2. خسروی، محمود، اسمعیل نژاد، مرتضی، نظری پور، حمید،.(1389)، تغییر اقلیم و تاثیر آن بر منابع آب خاورمیانه، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، فروردین 1389،صص1-8..
  3. خورشید دوست، محمدعلی؛ قویدل رحیمی، یوسف. (1384)، شبیه سازی آثار دو برابر شدن دی اکسید کربن جو بر تغییر اقلیم تبریز با استفاده از مدل آزمایشگاه پویایی سیالات ژئوفیزیکی(GFDL)، مجله محیط شناسی، 39:صص1-10.
  4. دکامی، ارشیا. (1389)، اثر گازهای گلخانه ای، نشریه نفت و انرژی، صص 57-61.
  5. روشن، غلامرضا؛ خوش اخلاق، فرامرز؛ عزیزی، قاسم. (1391)، آزمون مدل مناسب گردش عمومی جو برای پیش بینی مقادیر دما و بارش ایران، تحت شرایط گرمایش جهانی، فصلنامه جغرافیا و توسعه، 10(27): 19صص- 36.
  6. صلاحی، برومند؛ ولیزادۀ کامران، خلیل؛ قویدل رحیمی، یوسف، (1386)، شبیه سازی تغییرات دما و بارش تبریز در شرایط دو برابر شدن دی اکسید کربن جو با استفاده از مدل گردش عمومی مؤسسه مطالعات فضایی گودارد GISS، پژوهش های جغرافیایی ،62 :صص55- 66.
  7. عباسی، فاطمه؛ بابائیان، ایمان؛ حبیبی نوخندان، مجید؛ گلی مختاری، لیلا؛ ملبوسی، شراره. (1389)، ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر دما و بارش ایران در دهه های آینده با کمک مدل MAGICC-SCENGEN، پژوهش های جغرافیای طبیعی، 72:صص 91-110.
  8. علی‌حسین زهرایی، معصومه. (1387)، خط مشی ها و تدابیر حقوقی جامعه ی بین الملل برای کنترل گازهای گازهای گلخانه ای، پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده ی علوم محیطی، گروه محیط زیست، شهریور 1387.
  9. عزیزی، قاسم؛ کریمی احمدآباد، مصطفی؛ سبک خیز، زهرا .(1384)، روند دمایی چند دهه اخیر ایران و افزایش CO2، نشریه علوم جغرافیایی، 4(5): 25صص-42.
  10. فرج زاده اصل، منوچهر .(1384)، خشکسالی، از مفهوم تا راهکار، تهران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول.
  11. قویدل رحیمی، یوسف. (1385)، ارزیابی حساسیت پذیری دما و بارش تبریز به افزایش دی اکسید کربن جو با استفاده از مدل های گردش جهانی پیوندی جوی- اقیانوسی، فصلنامه مدرس علوم انسانی، ویژه نامه جغرافیا، 24:صص 103-123.
  12. محمدی، حسی؛، مقبل، معصومه؛ رنجبر، فیروز. (1389)، مطالعه تغییرات بارش و دمای ایران با استفاده از مدل MAGICC SCENGE، فصلنامه علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، 8(25):صص 125-142.
  13. مساح بوانی، علیرضا.، مرید، سعید. (1384)، اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب و تولید محصولات کشاورزی مطالعه موردی: حوضه زاینده رود اصفهان، تحقیقات منابع آب ایران، 1(1): صص47-40.
  14. منتظری، مریم؛ فهمی، هدایت. (1382)، اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب کشور، مجموعه مقالات سومین کنفرانس منطقه ای تغییر اقلیم، صص 1-16.
  15. نظامی، مهدی. (1389)، بهره برداری از استانداردهای بین المللی برای مقابله با تغیرات آب و هوایی، نشریه سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتى ایران، ماهنامه استاندارد، 221: صص22-33.
  16. Frei Christoph, Christoph Schiir, Daniel Liithi and Huw C. Davies(1998), Heavy Precipitation Processes in a Warmer Climate, Geophysical research letters, 25(9):pp1431-1434.
  17. Frei, Christoph, Regina Schöll, Sophie Fukutome, Jürg Schmidli and Pier Luigi Vidalem(2005), Future change of precipitation extremes in Europ: an intercomparision of scenarios from Regional Climate models, Atmospheric and Climate Science, ETH, Zürich, Switzerland.
  18. Mitchell ,J. B (1989), The Greenhouse effect and Climate change, Reviewso f Geophysics, Meteorologica Office, Brackne!England ,February1989,pps 115-139.
  19. Ramanthan, V & Feng ,Y ,(2009), Air pollution, greenhouse gases and climate change: Global and regional Perspective, Atmospheric Environment, 43:pp 37-50.
  20. Ramos, M. C. ,. J. C. Balasch ,. J. A. Martínez-Casasnovas,)2012), Seasonal temperature and precipitation variability during the last 60 years in a Mediterranean climate area of Northeastern Spain: a multivariate analysis, Theor Appl Climatol, 26:pp10-29.
  21. Raupach. Michael, Fraser. Paul.(2011), Climate and greenhouse gases,Science and solutions for Australi, pp1-33.
  22. http://www.esrl.noaa.gov/gmd/dv/data/ .
  23. The Story of FAO,2007.
  24. WMO, Green house Gas Bulletin, No, 7, November 2011.
جغرافیا ( فصلنامه علمی انجمن جغرافیایی ایران)
دوره 18، شماره 66
پاییز 1399، صفحۀ 185-1.
آذر 1399
صفحه 5-18

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار