بررسی تغییرات احتمالی دما و بارش کواترنر پایانی در دامنه های شمالی شیرکوه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

...

چکیده

 
مطالعاتی هر چند محدود بر روی پدیده های یخچالی ایران مرکزی توسط محققین خارجی و ایرانی انجام شده است که همه آن ها به تغییرات آب و هوایی در کواترنر دلالت دارند. با این وجود در مورد شدت این تغییرات و شرایط دما و بارش در ایران مرکزی در طول دوره های سرد کواترنر مطالب متفاوتی اظهار شده است. اگرچه همه این مطالعات به شرایط سردتری در این دوره ها اشاره کرده اند ولی میزان شدت سرما مورد اختلاف بوده است. برخی از این پژوهشگران در مورد نواحی مختلف ایران، به تغییرات دمایی منفی 3 تا 6 درجه اشاره داشته اند و برخی حتی افت دمایی را تا بیش از 12 درجه دانسته اند. از سوی دیگر برخی از این پژوهشگران شرایط اقلیمی را در طول دوره های سرد خشک تر از امروز تا بدون تغییر، اگر چه با موازنه مثبت؛ و برخی دیگر، به ویژه پژوهشگران ایرانی، مرطوب تر از میانگین امروزی دانسته اند. در این تحقیق تلاش شده با تشخیص شواهد یخچالی گذشته از قبیل سیرک ها و دره های یخچالی، مورن ها و موقعیت ارتفاعی آن ها و برآوردهای آماری تا تغییرات دمایی و بارشی همزمان با پیشروی یخچال ها مورد بررسی قرار گیرد. برای یافتن تغییرات بارش و دمای گذشته، با استفاده از آمار امروزی خطوط همدما و همبارش و با توجه به خطوط میزان افت یا افزایش بارش و دما و با به دست آوردن خط برفمرز (صفردرجه) وورم، اقدام به تعیین معادله همبستگی خطی با روش کمترین مربعات گردید. با این روش تغییر میزان بارش و دمای آخرین دوره سرد کواترنر (وورم) برای حوضه مورد نظر به صورت خطوط میزان منحنی مربوطه به دست آمد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دمای میانگین در دوره سرد تا بیش از ده درجه کمتر از میانگین امروز و بارش متوسط در مقاطع ارتفاعی متفاوت بین 8.1 تا 3 برابر افزون تر از میانگین امروزی در منطقه مورد مطالعه بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the possible temperature and precipitation changes of the end of Quaternary in the northern slopes of Shirkoh

نویسندگان [English]

  • daryoush mehrsahi
  • alireza baghaee nia
...
چکیده [English]

In order to find the changes of precipitation and temperature in the past, by using today's statistics of isothermal and precipitation lines and according to the lines of decrease or increase of precipitation and temperature and by obtaining the snow line (zero degree) of warm, determine the equation of linear correlation with the method of least Squared. With this method, the change of rainfall and temperature of the last Quaternary cold period (Vorm) for the basin in question was obtained in the form of corresponding curve lines. The results of this research show that the average temperature in the cold period was more than ten degrees lower than today's average and the average rainfall in different altitudes was between 8.1 and 3 times more than today's average in the studied area.